Đang chăm chú đào mấy gốc mì (sắn), người vợ không ngờ chồng mình lại đột nhiên dùng rựa cứa mạnh vào cổ để tự tử. Đêm trước, hai vợ chồng họ có chuyện xích mích với nhau, anh chồng dọa: "Tao nói mày không nghe thì tao chết cho rồi". Máu từ cổ người chồng vọt ra, người vợ kinh hoàng la lên. Những người làm rẫy xung quanh vội đưa nạn nhân đi cấp cứu...

Trên đây chỉ là một trong số hàng chục vụ tự tử xảy ra thời gian qua trong cộng đồng người H'rê ở huyện An Lão (Bình Định). Tỉnh này hiện có một cộng đồng người H'rê khoảng 7.000 người, tập trung chủ yếu ở huyện An Lão, sống bằng nghề làm rẫy và chăn nuôi. Những năm gần đây, nạn tự tử trong cộng đồng này đột nhiên gia tăng. Nhiều vụ nguyên nhân các nạn nhân tìm đến cái chết hết sức đơn giản, lắm khi làm cho người tìm hiểu vụ việc phải bất ngờ.

Bài toán nan giải

Sau hội thao quân sự địa phương, Đinh Văn Hưng, 26 tuổi, dân quân xã An Nghĩa (An Lão) lầm lũi vào rừng để… thắt cổ chết. Đơn giản vì trước đó anh không hoàn thành bài thi bắn súng trúng mục tiêu nên bị bạn bè chọc quê… Còn Đinh Văn Dốp, 22 tuổi, ở xã An Dũng, lại tìm đến cái chết bằng một chai thuốc trừ sâu vì giận vợ đã không làm thịt gà trong một đêm tiếp bạn nhậu. Tương tự, Đinh Văn Cư, 22 tuổi, là công an viên xã An Hưng, cũng uống cạn một chai thuốc sâu vì không trấn áp được một đối tượng càn quấy ở địa phương. Mới nhất là vụ anh Trần Văn Say (19 tuổi, ở làng Hà Lũy, xã Canh Thuận, huyện miền núi Vân Canh, Bình Định) sau khi cãi nhau với vợ đã bỏ đi đâu không rõ. Rạng sáng ngày 20.10.2010, bà con trong làng đi làm sớm đã phát hiện anh Say treo cổ chết bên đường...

Công an huyện Vĩnh Thạnh thường xuyên nắm bắt tình hình ở các vùng cao trong huyện

Nhiều trường hợp "bỗng dưng muốn chết" xuất phát từ những lý do hết sức "dễ hiểu" như thế. Có em học sinh đòi gia đình mua xe máy, cha mẹ không mua vì không có tiền, thế là buồn, vào rừng thắt cổ chết. Một chàng trai bị cô gái từ chối tình yêu vì "mày uống nhiều rượu, cái bụng tao không yêu mày nữa!", vậy là chàng liền uống thuốc tự tử....

Tại huyện Vĩnh Thạnh (Bình Định), nơi chủ yếu là người Bana sinh sống, có ông N. ở làng L7, xã Vĩnh Hảo, là thông gia với ông K. ở làng bên. Một lần, ông K. sang thăm nhà ông N., được ông này đãi bia. Đến khi ông N. sang nhà ông K. thăm lại, vì hoàn cảnh khó khăn, ông K. chỉ tiếp khách bằng rượu. Sau đó ít ngày, người làng có lời ra tiếng vào, chê bai ông K. hà tiện. Vài hôm sau, ông K. thắt cổ tự tử. Dự đám tang ông K. về, nghĩ vì mình mà ông K. chết, thế là ông N. cũng thắt cổ chết theo...

Đau lòng hơn cả là cái chết của sơn nữ Đ.T.H ở làng 4, xã Vĩnh Thuận, huyện Vĩnh Thạnh. Lấy chồng sớm, mới 18 tuổi H. đã có hai con. Sự nghèo khó khiến cho hạnh phúc của vợ chồng cô luôn bấp bênh. Rồi mâu thuẫn giữa đôi vợ chồng trẻ xảy ra, trong lúc cạn nghĩ, H. đã quyên sinh để lại hai đứa con thơ nheo nhóc...

Hàng loạt những cái chết "lãng xẹt" diễn ra trên khắp các vùng dân cư ở chốn núi rừng heo hút đã khắc họa nên bức tranh hết sức đáng báo động về sự bế tắc trong đời sống tinh thần, cùng quẫn trong hành vi của một bộ phận người thiểu số. Cái chết của các nạn nhân không chỉ để lại nỗi đau cho những người thân trong gia đình mà còn đặt ra một bài toán khá nan giải đối với các cơ quan chức năng địa phương.